تعاملات الکترونیکی[1] با ایجاد شرایطی جهت همکاری‌های فرا سازمانی این امکان را به سازمان‌ها می‌دهد که بدون صرف وقت و هزینه زیاد بتوانند تجارت خود را به انجام برسانند و از موقعیت‌های جدید بهره ببرند.

هدف از این پایان نامه، بررسی الگوهای مطرح تعاملات الکترونیکی و ارائه مدل مناسب برای شهرداری مشهد می‌باشد، بدین منظور، چهار فاز اصلی پژوهشی مورد توجه قرار گرفته که نتایج حاصل از آن نیز در این راستا به دست آمده است:

فاز اول: چارچوب‌های تعامل پذیری دولت الکترونیک 8 کشور مطرح، بررسی و ویژگی‌های کلی و فنی برای انتخاب چارچوب تعامل پذیری استخراج شد.

فاز دوم: با بررسی وضعیت شهرداری مشهد، ابتدا بلوغ تعامل پذیری این سازمان، سپس وضعیت تعامل پذیری آن تحلیل شد.

فاز سوم: بر اساس مدل تطبیقی و استفاده از ابزار پرسشنامه، چارچوب تعامل پذیری و معماری سازمانی مناسبی برای شهرداری مشهد معرفی شد.

فاز چهارم: با بررسی که در کشورهای مختلف صورت گرفت، موفق‌ترین روش عملی این کشورها به منظور پیاده سازی تعامل پذیری معرفی شد.

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول: کلیات تحقیق………………………. 15

1-1 مقدمه…………………………………. 15

1-2 اهمیت و ضرورت تحقیق……………………… 17

1-3 فرضیه‌ها یا سوال‌های تحقیق…………………. 17

1-4 هدف اصلی تحقیق…………………………. 17

1-5 روش تحقیق……………………………… 18

1-6 مرور مطالب پایان نامه……………………. 18

فصل دوم: مباحث نظری و ادبیات تحقیق………….. 20

2-1 تعریف سازمان…………………………… 20

2-2 تعریف مبادلات الکترونیک………………….. 21

2-3 تعریف سرویس……………………………. 21

2-4 تعریف سرویس الکترونیکی………………….. 21

2-5 تعریف تعامل پذیری………………………. 22

2-6 انواع تعامل پذیری………………………. 23

2-6-1 تعامل پذیری اطلاعات………………….. 23

2-6-1-1 مزایای استفاده از تعامل پذیری اطلاعات… 23

2-6-2 تعامل پذیری فنی…………………….. 23

2-6-2-1 دسته بندی استانداردهای حوزه تعامل پذیری فنی 24

2-6-3 تعامل پذیری فرآیندی…………………. 26

2-7 مقایسه دو مفهوم تعامل پذیری و یکپارچگی…….. 26

2-8 ﻣﺪل ﺑﻠﻮغ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﭘﺬﻳﺮی…………………….. 27

2-8-1 مدل بلوغ تعامل پذیری سازمانی…………. 27

2-8-2 مدل بلوغ تعامل پذیری تکنیکی………….. 27

2-9 تعریف تعامل پذیری دولت الکترونیک………….. 28

2-10 دستیابی به تعامل پذیری دولت الکترونیک…….. 28

2-11 تعریف استاندارد در دولت الکترونیک………… 29

2-11-1 استاندارد باز و نقش آن در تعامل پذیری دولت الکترونیک 29

2-11-2 نمونه‌هایی از استانداردهای باز……….. 31

2-11-3 اصول استانداردهای باز- بروس پرنز:……. 32

2-11-4 مزایای استفاده از استانداردهای باز…… 33

2-11-5 بررسی ارتباط میان استاندارهای باز و متن باز 35

2-11-6 تأثیر کدهای متن باز در تعامل پذیری…… 35

2-12 تعریف معماری سازمانی……………………. 36

2-12-1 ضرورت استفاده از معماری سازمانی……… 37

2-12-2 تأثیر معماری در تعامل پذیری دولت الکترونیک 37

2-12-3 تعریف معماری سرویس گرا……………… 38

2-12-4 نحوه گسترش قابلیت همکاری دولت الکترونیک از طریق معماری سرویس گرا……….. 39

2-13 تبادل سرویس در معماری سرویس گرا………….. 40

2-14 تعریف ESB………………………………. 42

2-14-1 چارچوبی برای یکپارچه‌سازی……………. 43

2-14-2 اتوبوس خدمات سازمان………………… 44

2-14-3 مجموعه کامل یکپارچه‌ سازی……………. 44

2-15 تعریف ESC………………………………. 45

2-16 موانع و مشکلات تعامل پذیری بین سازمانی…….. 45

فصل سوم: بررسی چارچوب‌های مطرح برای تعاملات الکترونیکی 47

3-1 معرفی چارچوب‌های انتخابی…………………. 48

3-2 بررسی چارچوب‌های تعامل پذیری دولت الکترونیک کشورهای انتخابی 49

3-2-1 چارچوب تعامل پذیری فنی دولت استرالیا….. 49

3-2-1-1 اصول کلی چارچوب تعامل پذیری دولت استرالیا 50

3-2-1-1 مدل مفهومی چارچوب تعامل پذیری دولت استرالیا 50

3-2-2 چارچوب تعامل پذیری دولت الکترونیک دانمارک 53

3-2-3 چارچوب تعامل پذیری دولت برزیل………… 54

3-2-3-1 حوزه‌های تحت پوشش e-PING………………. 54

3-2-3-1-1 اتصال میانی……………………… 54

3-2-3-1-2 امنیت…………………………… 55

3-2-3-1-3 راه های دسترسی…………………… 56

3-2-3-1-4 سازماندهی و تبادل اطلاعات………….. 56

3-2-3-1-5 محدوده یکپارچگی برای دولت الکترونیک… 56

3-2-3-2 سیاستهای کلی e-PING:…………………. 57

3-2-4 چارچوب تعامل پذیری اروپا برای خدمات دولت الکترونیک پن اروپا 58

3-2-4-1 اهداف چارچوب تعامل پذیری اروپا……… 59

3-2-4-2 اصول به کار گرفته شده در تعامل پذیری اروپا 59

3-2-4-3 توصیه‌های چارچوب تعامل پذیری اروپا برای موانع سازمانی تعامل پذیری……………….. 60

3-2-4-4 توصیه های چارچوب تعامل پذیری اروپا برای موانع معنایی تعامل پذیری………… 60

3-2-5 استاندارد و معماری برای برنامه‌های کاربردی دولت الکترونیک آلمان 61

3-2-5-1 هدف SAGA………………………….. 61

3-2-5-2 مدل مرجع SAGA……………………… 62

3-2-5-3 مدل مرجع معماری SAGA……………….. 64

3-2-6 چارچوب تعامل پذیری دولت مالزی………… 64

3-2-7 چارچوب تعامل پذیری دولت الکترونیک نیوزیلند 65

3-2-8 چارچوب تعامل پذیری دولت الکترونیکی انگلستان 65

3-3 اجزای تشکیل دهنده تجارب تعامل پذیری کشورها…. 66

3-4 اصول انتخاب استاندارد…………………… 67

3-5 حیطه‌های مورد نظر در چارچوب تعامل پذیری کشورهای مورد بررسی 68

3-6 اعتبار………………………………… 69

3-7 اطلاعات فنی…………………………….. 70

3-8 ویژگیهای چارچوب تعامل پذیری تعامل پذیری دولت الکترونیک 72

فصل چهارم: بررسی وضع موجود شهرداری مشهد……… 73

4-1 معرفی شهرداری مشهد……………………… 74

4-1-1 معاونت‌های شهرداری مشهد………………. 74

4-1-2 مناطق شهرداری مشهد………………….. 74

4-1-3 سازمان‌های زیر مجموعه شهرداری…………. 75

4-2 سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری مشهد.. 76

4-2-1 وظایف سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری مشهد 76

4-3 خدمات شهرداری………………………… 77

4-3-1 حوزه خدماتی عملیاتی…………………. 79

4-3-2 حوزه خدماتی پشتیبان…………………. 80

4-3-3 حوزه خدماتی پشتیبان مدیریت…………… 80

4-4 وضع موجود تعاملات الکترونیک شهرداری مشهد……. 80

4- 4- 1 تهیه سند راهبردی شهر الکترونیک……… 81

4-4-1-1 تاثیر سند راهبردی شهر الکترونیک مشهد در تعامل پذیری 81

4-4-1-2 مراحل ایجاد شهر الکترونیک………….. 82

4-4-1-3 مراحل ایجاد شهر الکترونیک مشهد……… 82

4- 4- 2 طرح ایجاد شبکه یکپارچه ارتباطی شهرداری مشهد 84

4- 4- 3 زیرساخت داده‌های مکان (SDI) ……………. 85

4- 4- 4 سامانه گردش الکترونیک مکاتبات اداری…. 85

4-4-5 پورتال شهر مشهد…………………….. 87

4-4-5-1 اهداف پورتال مشهد…………………. 88

4-4-5-2 لیست برخی از خدمات ارائه شده در پورتال جامع شهرداری مشهد 89

4-4-6 سامانه مدیریت الکترونیک آرشیو اسناد شهرداری مشهد 90

4-4-6-1 هدف از راه اندازی سامانه آرشیو اسناد… 91

4-5 سرویس‌های الکترونیک شهرداری مشهد…………… 91

4-5-1 سطح بلوغ خدمات الکترونیک شهرداری مشهد…. 91

4-6 زیرساخت‌های شهرداری مشهد…………………. 94

4-6-1 زیرساخت‌های نرم افزاری یکپارچه در سطح شهرداری و شهر 94

4-6-2 زیرساخت‌های سخت افزاری یکپارچه در سطح شهرداری و شهر 95

4-7 بلوغ تعامل پذیری شهرداری مشهد…………….. 97

4-7-1 مدل بلوغ تعامل پذیری سازمانی انتخابی برای شناسایی سطح تعامل پذیری شهرداری مشهد……… 97

4-7-2 سطح بلوغ تعامل پذیری سازمانی شهرداری مشهد 99

4-8 نمودار تحلیل SWOT وضعیت تعاملات الکترونیک شهرداری مشهد 100

4-9 مراحل پیشنهادی برای توسعه تعامل پذیری شهرداری مشهد 102

فصل پنجم: انتخاب چارچوب تعامل پذیری و معماری سازمانی 104

5- 1 شاخصهای انتخاب چارچوب تعامل پذیری برای شهرداری مشهد‌ 105

5-2 استفاده از آزمون دوجمله ای برای رد و پذیرش شاخص ها 106

5-3 انتخاب چارچوب مناسب برای شهرداری…………. 108

5-3-1 مدل سنتی با رویکرد توسعه تدریجی……… 109

5-3-2 معماری سرویس گرا…………………… 110

فصل ششم: روش عملی برای پیاده سازی تعامل پذیری در شهرداری مشهد 111

6- 1 معرفی روش IPIS برای پیاده سازی تعامل پذیری در شهرداری مشهد 112

6-1-1 موانع تعامل پذیری………………….. 112

6-2 مدل مفهومی پیاده سازی تعامل پذیری………… 113

6-3 اجزای تشکیل دهنده IPIS……………………. 114

6-3-1 مخازن تعامل پذیری………………….. 115

6-3-2 ابزارهای پشتیبانی………………….. 116

6-3-3 سیستم‌های مبتنی بر دانش……………… 117

فصل هفتم: جمع بندی و نتیجه گیری……………. 118

7-1 بررسی اهداف اولیه تحقیق…………………. 118

7-2 کارهای آینده………………………….. 120

منابع……………………………………. 121

پیوست یک – پرسشنامه……………………….. 129

پیوست دو – خدمات الکترونیک شهرداری مشهد………. 132

مقدمه

تجارت الکترونیکی[1] امروزه عرصه جدیدی از رقابت را در جهان گشوده است و برای شرکت‌ها، سازمان‌ها و افراد شرکت کننده مزایا و موقعیت‌های بسیار ارزشمندی را فراهم می‌نماید. در این بین تعاملات الکترونیکی[2] با ایجاد شرایطی جهت همکاری‌های فرا سازمانی این امکان را به آن‌ها می‌دهند که بدون صرف وقت و هزینه زیاد بتوانند تجارت خود را به انجام برسانند و همچنین از موقعیت‌های جدید به وجود آمده بهره ببرند.

وجود ارتباطات و همکاری با سایر سازمان‌ها به خصوص در توسعه شهرهای الکترونیکی و همچنین دولت الکترونیک دارای مزایای بی شماری همچون کاهش هزینه مبادله‌های درون شهری، کاهش هزینه‌های ترافیک و عبور و مرورهای شهری، افزایش بهره‌وری و بازدهی بیشتر اقتصادی برای سازمان‌ها می‌باشد، از طرف دیگر رشد و توسعه فزاینده فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی زمینه توسعه همکاری‌های بین سازمانی را به عنوان موتور محرکه بیش از پیش امکان پذیر ساخته است.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید